Wil je carrière maken of op een andere manier vooruitkomen in het leven, dan is doelen stellen ontzettend belangrijk. Maar hoe weet je of je de juiste soort doelen stelt? En of ze aansluiten bij je hart? Hier is een alternatieve manier om doelen te stellen.
Ken je dat? Je stelt een doel dat onwijs belangrijk voor je is. Je gaat er volledig voor. En het lukt je! Je voelt je geweldig. Maar dan… Het euforische gevoel is snel weer weg. Hoe kan dat? Dit is toch wat je wilde?
Als je dingen wil bereiken, dan is doelen stellen enorm belangrijk. Maar het is verspilde moeite als je niet de juiste doelen stelt.
In zijn boek The Code of the Extraordinary Mind deelt Vishen Lakhiani het fenomeen dat ervoor zorgt dat mensen de verkeerde doelen stellen. Hij noemt dit culturescape: het web van overtuigingen, gewoontes, gebruiken en mythen van de samenleving die je vertellen hoe je zou moeten leven.
Wij mensen vinden onze sociale status nogal belangrijk. En dus conformeren we ons bewust of onbewust aan de sociale normen. De maatschappij verwacht nogal wat van ons, denk aan:
- Je moet je school afmaken;
- Je moet trouwen;
- Je moet een 9-17 baan zoeken.
In mijn vorige blog vertelde ik dat ik een paar jaar terug als studente Politicologie op een belangrijk kruispunt stond in mijn leven: ga ik voor mijn master, of ga ik volledig voor het ondernemerschap? Ik koos voor het laatste.
Veel mensen in mijn omgeving waren het hier niet mee eens. Ik brak ook nog eens een belangrijke sociale norm. Maar drie jaar later ben ik nog steeds blij dat ik mijn hart volgde. Mijn doel om als ondernemer bij te dragen aan een betere wereld is voor mij belangrijker dan om netjes mijn studie af te maken.
Hoe doe je dat? Doelen stellen die gebaseerd zijn op wat jij echt wil en niet wat je denkt dat je wil?
Van Vishen Lakhiani leerde ik dat ‘de drie belangrijkste vragen’ enorm helpen in het helder krijgen welke doelen voor mij belangrijk zijn.
De drie belangrijkste vragen bij het stellen van doelen
- Wat wil ik ervaren?
- Hoe wil ik groeien?
- Hoe wil ik bijdragen?
Deze drie vragen helpen je om tot de essentie komen. Waar draait het voor jou nu echt om in het leven? Welke doelen komen uit je hart?
Means goals vs end goals
Veel mensen maken de fout om ‘means goals’ te stellen, terwijl het de kunst is om je einddoel helder te hebben. Gaat iemand bijvoorbeeld voor een 9-5 baan, dan doet hij dat wellicht om voor zijn gezin te kunnen zorgen. De 9-5 baan is dus een middel om het doel om voor je gezin te kunnen zorgen. Misschien is die 9-5 baan helemaal niet belangrijk voor je en zou je stoppen met werken als je een miljoen op de bank had. Door jezelf de drie belangrijkste vragen te stellen, sla je de means goals over en kom je direct bij je einddoelen. Corresponderend met de vragen zijn er drie soorten einddoelen: ervaren, groeien en bijdragen. Hieronder wat voorbeelden:
Ervaren
→ Verliefd worden
→ Een mooie reis naar Australië maken
→ Een biografie schrijven
→ Puur uit interesse leren fotograferen
Groeien
→ Elke dag mediteren
→ Mezelf kunnen zijn
→ Een goede spreker worden
→ Mijn hardloop conditie verbeteren
Bijdragen
→ Inspireren
→ Elke dag iemand aan het lachen maken
→ 10% van mijn inkomen doneren aan goede doelen
→ Mensen leren hun innerlijke kracht te benutten
Aan de slag
Deze oefening kan je het beste doen als je ontspannen bent. Ik doe het minimaal 1 keer per week als onderdeel van mijn morning journal ritueel. Als je het in de loop van een drukke dag doet, helpt het als je even een moment neemt om tot jezelf te komen. Neem een kop thee, ga een blokje om of doe een korte meditatie. Ik doe de oefening met ontspannen achtergrondmuziek op, zoals deze Alpha Waves.
Het beantwoorden van de drie vragen is simpel.
→ Pak pen, papier en een timer.
Waarom een timer? Als je alle tijd hebt dan is de kans groot dat je linkerhersenhelft zich ermee gaat bemoeien. In plaats van te dromen en fantaseren ga je twijfelen en jezelf afvragen of het wel logisch
is wat je opschrijft. Wie ben jij om een Youtube-sensatie te worden? Wie ben jij om de beste zangeres
van Nederland te worden?
→ Neem 1 vel per vraag of verdeel je blad in drie delen.
→ Schrijf je vragen op.
→ Stel je timer in op drie minuten.
→ Beantwoord de vragen in maximaal drie minuten per vraag. Schijf meteen op wat er in je opkomt. Dat
komt meestal recht uit je hart.
→ Klaar. Goed gedaan!
Wat doe je met de antwoorden?
Nu je jouw antwoorden hebt, kun je verschillende dingen doen.
- Hang je lijst op. Hang je doelenlijst op een prominente plek op zodat je er regelmatig naar kan kijken.
Hoe vaker je je bewust bent van jouw doelen, hoe meer ze gaan leven. - Werk je lijst bij. Zie je doelenlijst als werk-in-uitvoering. Zo worden ze steeds concreter.
a. Herhaal de oefening regelmatig. Vergelijk je nieuwe antwoorden met je oorspronkelijke antwoorden.
Welke doelen kun je toevoegen? Welke zijn niet meer relevant?
b. Nawaz deed dit in 2018 maar liefst 100 dagen achter elkaar. Hoewel je de oefening het beste met pen
en papier kunt doen, koos Nawaz voor een iets praktischere weg. Via de to-do tool Asana
beantwoordde hij de vragen op zijn laptop. Digitaal was het voordeel dat hij de lijsten makkelijk kon
samenvoegen. Nawaz ging dan ook nog een stapje verder. De doelen die voor hem absoluut het
belangrijkste waren zette hij helemaal bovenaan en maakte hij dikgedrukt. Nu zou je kunnen denken:
waarom begin je opnieuw en neem je niet gewoon de lijst die je al had als uitgangspunt? Ook hier
bestaat de kans dat je als je meteen je oorspronkelijke lijst erbij pakt, teveel met je linkerhersenhelft
aan de gang gaat. Je gaat het ‘bedenken’ in plaats van dat je geïnspireerd wordt.
c. Visualiseer je doelen. Wat ervaar je als je dit einddoel hebt behaald? Wat voel je? Wat zie je? Wat hoor
je? Wat ruik je? Ik geloof dat visualiseren je helpt je doelen te behalen.
Samen met je team
Je kunt deze oefening heel goed met je team doen. Het is een goede manier om elkaar beter te leren kennen. Als manager kun je een kopie van de antwoorden van je teamleden bewaren en erbij pakken bij 1-op-1 meetings. Zo kun je onderzoeken hoe de doelstellingen van de medewerker aan die van de organisatie gekoppeld worden. Wil hij meer reizen en willen jullie toevallig de salesactiviteiten in het buitenland vergroten? Bied hem een functie aan als accountmanager buitenland. Wil hij zijn schrijftalent ontwikkelen en zoeken jullie nu net iemand voor de nieuwe blogserie? Wie weet is hij geschikt!
Deze oefening samen met je teamleden doen kan best spannend zijn. Wat als je ambieert om van vier naar twee werkdagen te gaan en de rest van de dagen yoga-docent wil worden, terwijl de organisatie juist van je verlangt dat je naar vijf dagen gaat? Dan vergt dit van zowel de medewerker als de organisatie openheid en vertrouwen.
Andere werkvariant
Het is mogelijk om de drie belangrijkste vragen puur vanuit een zakelijk perspectief te benaderen. Je stelt dan de volgende iets aangepaste vragen:
- Wat wil ik in mijn werk ervaren?
- Hoe wil ik in mijn werk groeien?
- Hoe wil ik bijdragen aan onze organisatie / in mijn carrière?
Tot slot
Voorkom het najagen van doelen waarvan je denkt dat je ze belangrijk vindt. Met de drie belangrijkste vragen krijg je helder wat jij wil in het leven. Wil je deze oefening onder begeleiding van Vishen Lakhiani doen, bekijk dan deze video (vanaf 10:47). Veel succes met je einddoelen!
